मोराणे धुळे प्रतिनिधी- प्रकाश नाईक
मोराणे:- महात्मा गांधी हे भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामाचे सर्वात प्रमुख आणि प्रभावी नेते होते. त्यांचे संपूर्ण आयुष्य सत्य, अहिंसा आणि प्रेम या तत्त्वांवर आधारित होते. २ ऑक्टोबर १८६९ रोजी गुजरातमधील पोरबंदर येथे मोहनदास करमचंद गांधी यांचा जन्म झाला. त्यांचे वडील करमचंद गांधी पोरबंदर संस्थानचे दिवाण होते, तर आई पुतळाबाई धार्मिक व सात्त्विक विचारसरणीच्या होत्या. बालपणापासूनच गांधीजींवर आईच्या संस्कारांचा मोठा प्रभाव पडला.
गांधीजींचे शालेय शिक्षण राजकोट येथे झाले. इंग्लंडमध्ये जाऊन त्यांनी कायद्याचे शिक्षण घेतले. शिक्षणानंतर सुरुवातीला त्यांनी वकिली व्यवसाय केला, पण लवकरच त्यांना जाणवले की त्यांचे खरे कार्य जनतेच्या सेवेत आहे. याच काळात त्यांना दक्षिण आफ्रिकेत वकिली करण्याची संधी मिळाली. तिथे भारतीयांवर होणाऱ्या अन्यायाने ते व्यथित झाले. त्यांनी अन्यायाविरुद्ध लढा देण्यासाठी सत्याग्रह व अहिंसेचे शस्त्र उचलले. हीच पद्धत पुढे त्यांनी भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात वापरली.
भारतामध्ये परतल्यावर गांधीजींनी असहकार, सत्याग्रह, सविनय कायदेभंग, दांडी यात्रा यांसारख्या अनेक चळवळी केल्या. बिहारमधील चंपारण सत्याग्रहाने त्यांना पहिल्यांदा देशव्यापी प्रसिद्धी मिळाली. त्यांनी शेतकऱ्यांना करमाफी मिळवून दिली. १९२० मध्ये त्यांनी असहकार आंदोलन चालू केले, ज्यात लाखो भारतीयांनी परकीय वस्तूंचा बहिष्कार करून स्वदेशीचा पुरस्कार केला. १९३० मध्ये मिठाच्या कायद्याविरुद्ध त्यांनी दांडी यात्रा काढली, जी भारताच्या स्वातंत्र्य इतिहासातील एक महत्त्वपूर्ण घटना ठरली. १९४२ मध्ये "भारत छोडो आंदोलन" छेडून त्यांनी थेट ब्रिटिशांना देश सोडण्याचा इशारा दिला.
गांधीजींनी केवळ राजकीय स्वातंत्र्याची लढाई लढली नाही, तर समाजातील विषमता, अस्पृश्यता, दारिद्र्य याविरुद्धही ते आयुष्यभर लढत राहिले. ते अस्पृश्यांना "हरिजन" म्हणत
असत आणि समाजाने त्यांना आपले मानावे असा त्यांचा आग्रह असे. ते साधे, संयमी आणि स्वावलंबी जीवन जगले. खादी, चरखा, स्वदेशी या संकल्पनांद्वारे त्यांनी देशाला आर्थिक स्वावलंबनाचा मार्ग दाखवला.
गांधीजींनी "सत्य" आणि "अहिंसा" ही दोन तत्त्वे आपल्या जीवनाचे केंद्र मानली. त्यांच्या दृष्टीने अहिंसा ही भ्याडपणाचे नव्हे तर धैर्याचे प्रतीक होते. त्यांनी जगाला दाखवून दिले की अन्यायाला सामोरे जाताना हिंसेपेक्षा सत्य आणि अहिंसेच्या मार्गानेच खरे यश मिळते. त्यांच्या या विचारांनी जगभरातील अनेक नेत्यांना प्रेरणा मिळाली. मार्टिन ल्यूथर किंग, नेल्सन मंडेला यांसारख्या नेत्यांनी गांधीजींच्या तत्त्वांचा अवलंब केला.
३० जानेवारी १९४८ रोजी नथुराम गोडसेने त्यांची हत्या केली. परंतु त्यांचे विचार, तत्त्वज्ञान आणि आदर्श अमर राहिले. आजही गांधीजींना "राष्ट्रपिता" म्हणून सन्मान दिला जातो. त्यांचा वाढदिवस २ ऑक्टोबर हा "जागतिक अहिंसा दिन" म्हणून साजरा केला जातो.
महात्मा गांधींचे जीवन आपल्याला शिकवते की, सत्य, अहिंसा, स्वावलंबन आणि साधेपणा या मूल्यांवर उभे राहूनही एखादा माणूस जगाचा इतिहास बदलू शकतो. त्यांचे विचार आजच्या पिढीने आचरणात आणणे हेच त्यांना खरी श्रद्धांजली ठरेल.
नाव :-अश्विनी विलास गायकवाड
वर्ग :- FY.BSW
महाविद्यालयाचे नाव :- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर समाजकार्य महाविद्यालय मोराणे (नकाने) धुळे
